ប្រជាសហគមន៍ឧត្ដមស្រែពស់ ឬហៅថាព្រៃមេត្តាធម្មជាតិ ក្នុងស្រុកឱរ៉ាល់ ខេត្តកំពង់ស្ពឺ បានស្នើដល់អាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធបញ្ឈប់ការកាប់ព្រៃក្នុងដីសមូហភាព ដែលជាទីគោរពសក្ការៈបូជារបស់ពលរដ្ឋ ខណៈពលរដ្ឋថាមានការឈូសឆាយជាថ្មីនៅព្រៃមេត្តាធម្មជាតិ កាលពីចុងសប្តាហ៍មុននេះ។
លោក ឃន សារិទ្ធ អាយុ៤៤ឆ្នាំ ប្រាប់Newsroom Cambodia នៅថ្ងៃទី៣១ ខែមិនាថា កាលពីថ្ងៃទី២៩ ខែមិនា ពលរដ្ឋចំនួន៨នាក់ បានចុះទៅចំណុចអាស្រមព្រៃមេត្តា ដែលស្តិតក្នុងភូមិពោធ៍មាស ឃុំត្រពាំងជោ ស្រុកឱរ៉ាល់ ខេត្តកំពង់ស្ពឺ បានប្រទះឃើញមានការឈូសឆាយឡើងវិញ បន្ទាប់ពីផ្អាកមួយរយៈប្រមាណជា ២ឆ្នាំ ព្រោះពលរដ្ឋចេញតវ៉ាស្នើឱ្យរក្សាដីទីសក្ការៈដែលនៅសល់សល់ប្រមាណ ៣០ហិកតា នៅតំបន់អាស្រមព្រៃមេត្តា ធម្មជាតិ ដែលជាតំបន់ជំនឿបែបព្រះពុទ្ធសាសនា និងជាតំបន់ដែលសហគំន៍អភិរក្សធនធានធម្មជាតិផងដែរ ។
លោកបន្តថា៖ «ថ្ងៃទី២៩[មិនា] យើងចូលទៅ មានអាត្រាក់មួយគេភ្ជួរ យើងឃើញរោងប្រក់ព្រះបាត់អស់ហើយ ហើយព្រះគេលើកចេញអស់ដែរ យើងក៏សុំឱ្យគាត់ផ្អាកកាយឈូស ដើម្បីមានការដោះស្រាយសិន។ គាត់ឈូសបន្ថែមលើចំណុចដែលមានបរិវេណព្រះ គឺគាត់ឈូសបន្ថែមព្រៃដែលនៅសល់ គាត់ឈូសអស់ហើយ ហើយព្រះ គាត់លើកយកទៅគរមួយកន្លែង បាក់បែកខ្លះ បាល័ង្គព្រះ រោងប្រក់ព្រះ គឺគាត់កាត់ចោលអស់ហើយ។ […] ការឈ្វៀលដីចំដីសហគមន៍គាត់ការពារ ហើយចំអាស្រមព្រៃមេត្តា អញ្ចឹងពួកយើងស្នើសុំ តំបន់ដែលមានអាស្រមមានព្រះ សុំទុក អ្វីនៅខាងៗយើងមិនជំទាស់ទេ។»
លោកបង្ហាញការសោកស្តាយដែលព្រៃសហគមន៍ត្រូវបានឈូសឆាយជាថ្មី ទាំងដែលមិនទាន់មានដំណោះស្រាយជុំវិញបញ្ហាដីធ្លីនេះនៅឡើយ។ លោកថា នៅឆ្នាំ២០២១ រាជរដ្ឋាភិបាល បានកាត់ឆ្វៀលដីឱ្យទៅនាយទាហានចំនួន ៤១គ្រួសារ ប៉ុន្តែនៅពេលដែលពលរដ្ឋតវ៉ា ក៏ផ្អាកការឈូសឆាយមួយរយៈ ហើយកាលពីចុងខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៤ ក៏មានហេតុការណ៍ចាប់សហគមន៍ណាដែលចូលព្រៃ និងមានការប្តឹងទៅតុលាការ ទើបធ្វើឱ្យសហគមន៍លែងហានចូលព្រៃ។
លោកថា៖ «យើងសោកស្តាយមែនទែនគាត់មិនគួរណាធ្វើបែបហ្នឹង គួរណាតែចាំដោះស្រាយហើយសិន ប៉ុន្តែមិនទាន់មានដំណោះស្រាយ គាត់កម្ទេចសម្ភារៈព្រះពុទ្ធសាសនាចោលអស់រលីងអញ្ចឹង។ មានតែស្នើសុំឱ្យមានការចុះបញ្ជីដីដែលសេសសល់ ឱ្យបានត្រឹមត្រូវ ជៀសវាងសម្បទាន ឬមានការយកដោយអ្នកមានលុយមានអំណាច»។
ពលរដ្ឋសហគមន៍មេត្តាធម្មជាតិមួយរូបទៀត គឺលោក លាង ប៉ន បានប្រាប់ថា លោកនិងប្រជាសហគមន៍បានឃាត់កុំឱ្យឈូសឆាយ នៅទីតាំងសក្ការៈបូជា ដែលសហគមន៍ធ្លាប់គោរពបូជា តែឃាត់អ្នកឈូសឆាយមិនបានឡើយ។
លោកថា៖ «ក្នុងថ្ងៃទី៣០ម្សិលមិញហ្នឹង ពួកយើងខ្ញុំក៏បានចូលរួម និងថ្ងៃទី២៩ ក៏ខ្ញុំបានចូលរួមផ្ទួនៗរហូតដល់ឃាត់ត្រាក់ទ័រគ្រឿងចក្រអីផ្សេងៗរហូតដែរ តែគ្រាន់តែខាងហ្នឹងគេអត់ស្ដាប់យើង គេអត់ស្ដាប់ខាងសហគមន៍ខាងពុទ្ធបរិស័ទដែលអង្វរក ដើម្បីឱ្យជួយរកដំណោះស្រាយ ដើម្បីឱ្យសល់ជាជម្រកសត្វ ឬក៏អភិរក្សព្រៃឈើ បរិស្ថាន និងកន្លែងព្រះពុទ្ធសាសនាដែលយើងធ្លាប់គោរព»។
លោក លាង ប៉ន បន្តថា មានការឈូសឆាយព្រៃមេត្តាធម្មជាតិជាបន្តបន្ទាប់ បើតាមលោកសង្កេតឃើញគឺលើសអំពី ស.ជ.ណ ចំនួន ២៦២,២៤ហិកតាទៅទៀត តែសហកមន៍តវ៉ាតែត្រង់ចំណុចប្រសព្វនៅអាស្រមព្រះពុទ្ធ ដែលមានទំហំជុំវិញប្រមាណ៣០ហិកតា ប៉ុណ្ណោះ ដើម្បីអភិរក្សសម្រាប់សត្វព្រៃ និងជាកន្លែងគោរពបូជាផងដែរ ។
លោកបន្ថែមថា៖«ពួកសហគមន៍ចង់ឱ្យវាស់ឱ្យដឹងបច្ចុប្បន្នភាព ឱ្យត្រឹមកុំឱ្យមានជនឆ្លៀតឱកាស ធ្វើឱ្យចំក្រិត្យ ឱ្យចំគោលដៅនេះទី១។ ទី២ សហគមន៍ចង់ស្នើសុំអ្នកដែលត្រូវទទួលបានដីសម្បទាន ឱ្យឆ្វៀលចំណុចដែលមានអារ៉ាម មានព្រះ មានអាស្រម សាលាឆាន់ ដីប្រហែលជា៣០ហិកតាជាងទេ ប៉ះពាល់គឺច្រើនតែសហគមន៍ស្នើសុំតែប៉ុណ្ណឹង។ ទោះគេឈូសឆាយអស់ហើយ យើងសុំឱ្យតែបានដីមកវិញ ដើម្បីសហគមន៍ ប្រជាពលរដ្ឋ ពុទ្ធបរិស័ទ្ធ ដាំដុះជាថ្មី ដើម្បីបរិស្ថាន និងអភិរក្សសារជាថ្មី។ ហើយចំណុចនេះដែរ គែជាចំណុចប្រសព្វ ជាប់ជ្រលងភ្នំ អញ្ចឹងវាទាក់ទាញសត្វ ជាកន្លែងសត្វចុះឡើង ហើយកន្លែងនេះក៏ជាពិភពទឹកសម្រាប់សត្វ និយាយទៅជាកន្លែងប្រជុំសត្វផ្សេងៗ»។
ជុំវិញករណីនេះ លោក ជាម ច័ន្ទសោភ័ណ្ឌ ជាអភិបាលខេត្តកំពង់ស្ពឺ បដិសេធថា មិនមានការទន្រ្ទានដីលើសពី ស.ជ.ណ ឡើយ ហើយនៅក្នុងតំបន់នោះ គឺមានការកាត់ឆ្វៀលឱ្យទៅកងទ័ពរថគ្រោះប្រមាណជាង៤០ គ្រួសារ គឺលោកអនុវត្តទៅតាមគោលការណ៍ដែលមានមកហើយ។
លោកលើកឡើងថា៖«កិច្ចការងារនេះ អាជ្ញាធរស្រុកអាជ្ញាធរខេត្តតាមដាន កិច្ចការងារនេះណាស់ មិនឱ្យគាត់ឈូសឆាយ រុករាន ទន្ទ្រានដីថ្មីនោះទេ ខ្ញុំសុំបដិសេធកិច្ចការងារហ្នឹង មិនមែនជាការពិតប្រាកដទេ […] កិច្ចការហ្នឹងមានគោលការណ៍រួចហើយ អភិបាលខេត្តមានតែអនុវត្តទៅតាមគោលការណ៍ដែលមានហើយ ទោះកងទ័ពដើម្បីប្រជាជន ប្រជាជនដើម្បីកងទ័ព ដើម្បីធ្វើយ៉ាងម៉េចឱ្យប្រទេសយើង មានសន្តិសុខសណ្តាប់ធ្នាប់ល្អប្រសើរតាមរយៈកងទ័ព»។
លោក សាន់ ម៉ាឡា ប្រធានកម្មវិធីបណ្តាញ និងតស៊ូមតិនៃអង្គការភាពជាដៃគូដើម្បីបរិស្ថាន និងការអភិវឌ្ឍបាននិយាយថា ព្រៃមេត្តាធម្មជាតិអាចនឹងប្រឈមនឹងការបាត់បង់ ដោយសារបញ្ហាទំនាស់ដីធ្លី រវាងសហគមន៍មូលដ្ឋាន និងក្រុមទាហាន។
លោកបន្តថា លោកមិនបានដឹងពីមូលហេតុដែលរដ្ឋាភិបាលកាត់ឆ្វៀលដីព្រៃមេត្តាធម្មជាតិ ឱ្យទៅទាហាននោះទេ តែលោកថា បើការដកហូតដីនោះ មិនមានផលប្រយោជន៍ច្រើនជាងការអភិរក្ស នោះរដ្ឋាភិបាលមិនគួរធ្វើឡើយ។
លោកថា៖ «យើងមិនច្បាស់អំពីគោលបំណង ឬក៏មូលហេតុដែលអាជ្ញាធររដ្ឋ បានកាត់ប្រគល់ដីព្រៃឱ្យទាហានទេ ក៏ប៉ុន្តែយើងវាមានសារៈសំខាន់ខ្លាំងណាស់ ដែលអាជ្ញាធរដ្ឋហ្នឹងគួរតែថែរក្សា ឬក៏អនុញ្ញាតឱ្យប្រជាជនចូលទៅក្នុងតំបន់នោះ អាចអភិរក្សព្រៃឈើ អាចការពារព្រៃឈើ ប្រកបទៅដោយនិរន្តរភាព។ ការដកហូតណាមួយ ដែលវាមានផលចំណេញតិចជាងការអភិរក្សនោះ មិនគួរត្រូវបានធ្វើឡើងនោះទេ»។
គួរជម្រាបជូនថា ព្រៃមេត្តាធម្មជាតិ ឬព្រៃសហគមន៍ឧត្ដមស្រែពស់ ស្ថិតនៅឃុំត្រពាំងជោរ មានទំហំ ៨៨៧ហិកតា ស្ថិតនៅស្រុកឱរ៉ាល់ ខេត្តកំពង់ស្ពឺ ជាតំបន់ជាផ្នែកមួយនៃដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំឱរ៉ាល់។
កាលពីឆ្នាំ២០០២ ក្រសួងបរិស្ថានបានទទួលស្គាល់ព្រៃមេត្តាធម្មជាតិជាព្រៃអភិរក្ស ហើយកាលពីខែសីហា ឆ្នាំ២០២១ រដ្ឋាភិបាលបានចេញអនុក្រឹត្យ ឆ្វៀលដីព្រៃមេត្តាធម្មជាតិនេះទំហំ ២៦២,២៤ហិកតា ពីដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំឱរ៉ាល់ ចែកឱ្យគ្រួសារយោធិន «ង -៧០» កងរថក្រោះ ៤១គ្រួសារ សម្រាប់សង់លំនៅឋាន និងបង្កបង្កើនផល។ ប្រជាសហគមន៍នៅឃុំត្រពាំងជោរ បាននាំគ្នាតវ៉ាប្រឆាំងក្រុមទាហាននៃបញ្ជាការដ្ឋានរថក្រោះ មិនឱ្យកាប់បំផ្លាញព្រៃមេត្តាធម្មជាតិចាប់តាំងពីចុងឆ្នាំ២០២១មក៕
………………………………
អត្ថបទដោយ៖ នឿន ដាវីន
