ពលករនៅខេត្តបន្ទាយមានជ័យ បានសម្រុកទៅធ្វើលិខិតឆ្លងដែនដើម្បីបានទៅធ្វើការនៅស្រុកថៃដោយស្របច្បាប់ ក្រោយពួកគេចំណាកស្រុកទៅធ្វើការងារដោយខុសច្បាប់នៅប្រទេសថៃបានរងទុក្ខលំបាក និងជួបប្រឈមបញ្ហាផ្សេងៗទៀត។
ប្រធានទីផ្សារក្រុមហ៊ុន ហ្វាយឡេដឺ លោក ឃូ សក្ខីនីន ដែលដើរតួជាអ្នករត់ឯកសារធ្វើវីសារ និងប៉ាស្ព័រជូនពលករទៅធ្វើការងារនៅប្រទេសថៃដោយស្របច្បាប់ ប្រាប់សារព័ត៌មានពលរដ្ឋថា មួយរយៈចុងក្រោយនេះ ពលករដែលធ្លាប់ចំណាកស្រុកទៅធ្វើការងារនៅប្រទេសថៃបានសម្រុកមកធ្វើទិដ្ឋការឆ្លងដែនឬវីសារការងារ និងលិខិតឆ្លងដែនឬប៉ាស្ព័រមានកើនឡើងខ្លាំង។
លោក ឃូ សក្ខីនីន មើលឃើញថា កត្តាដែលនាំឱ្យពលករនៅខេត្តបន្ទាយមានជ័យសម្រុកមកធ្វើលិខិតឆ្លងដែនស្របច្បាប់ នេះគឺដោយសារការឆ្លងទៅធ្វើការងារដោយខុសនៅប្រទេសថៃបានជួបការលំបាកខ្លាំងដូចជាការចាញ់បោកមេខ្យល់ធ្វើការមិនទទួលបានប្រាក់ឈ្នួល ថៅកែមិនបើកប្រាក់ឈ្នួលឱ្យ និងត្រូវអាជ្ញាធរថៃចាប់ដាក់ពន្ធធានាគារជាដើម។ លោកថា បច្ចុប្បន្ននេះ ពលករបានសម្រុកមកឱ្យក្រុមហ៊ុនរបស់លោកជួយរត់ការធ្វើឯកសារកើតឡើង ដោយធ្វើតាំងពីព្រឹករហូតដល់យប់។
លោកបន្ថែមថា៖«ពីមុនមិនបាច់អ្នកណាមកបបួលគាត់ឱ្យធ្វើឯកសារស្របច្បាប់បានទេ គឺគាត់មិនព្រមធ្វើទេ ដឹងតែទៅផ្លូវកាត់ប្រុចៗ លូវហ្នឹង ប៉ុន្តែដោយសារគាត់ទៅជួបការលំបាកច្រើន។ អីចឹង គាត់ងាកមកធ្វើឯកសារស្របច្បាប់វិញ»។
អ្នកស្រីផុសកៃអាយុ៣៦ឆ្នាំនៅភូមិស្វាយស ឃុំផ្គាំ ស្រុកស្វាយចេក ជាអតីតពលករចំណាកស្រុកខុសច្បាប់បានរៀបរាប់ថា ដោយសារតែកត្តាជីវភាពលំបាកអ្នកស្រី និងក្រុមគ្រួសារបានសម្រេចចិត្តចំណាកស្រុកតាមមេខ្យល់ទៅរកការងារធ្វើនៅប្រទេសថៃទាំងខុសច្បាប់។
អតីតពលកររូបនេះបន្តថា ការទៅធ្វើការងារដោយខុសច្បាប់នៅប្រទេសថៃ គឺជួបការលំបាកជាខ្លាំង ដូចជាការរត់គិចពីការចាប់តាមចាប់ខ្លួនរបស់អាជ្ញាធរថៃ មេខ្យល់យកលុយថ្លៃការពារ គ្មានសេរីភាពក្នុងការដើរហើរចេញក្រៅតំបន់ធ្វើការ ធ្វើការបានប្រាក់ឈ្នួលទាប មេខ្យល់បោកយកទៅលក់ ថៅកែមិនបើកប្រាក់ឈ្នួលឱ្យ និងត្រូវចាប់ខ្លួនដាក់ពន្ធនាគារជាដើម។
អ្នកស្រីបន្ថែមថា៖«ដោយសារតែស្ថិតក្នុងតម្លៃជាពលករខុសច្បាប់ មិនអាចមានសិទ្ធិតវ៉ាអ្វីទាំងអស់។ មានអ្នកខ្លះត្រូវបានចាប់ខ្លួនផាកពិន័យ អ្នកខ្លះជាប់គុក ឬត្រូវបញ្ជូនមកខែវិញទាំងដែលទៅមិនទាន់បានធ្វើការផងក៏មាន»។
អ្នកស្រី កំសត់ ស្រីលក្ខណ៍ អាយុ២៤ឆ្នាំ កំពុងបម្រើការងារជាកម្មករសំណង់នៅប្រទេសថៃប្រាប់ពលរដ្ឋអ្នកសារព័ត៌មានថា អ្នកស្រីធ្លាប់ជាពលករចំណាកស្រុកដោយខុសច្បាប់អស់រយៈពេល១០ឆ្នាំ។ អ្នកស្រីថា កាលនោះបងប្អូនអ្នកស្រីនិងឪពុកបានឆ្លងដែនដោយខុសច្បាប់តាមរយៈមេខ្យល់។
អ្នកស្រី កំសត់ ស្រីលក្ខណ៍ បន្តថា ក្រោយឆ្លងដែនដល់ប្រទេសថៃ គឺគ្រួសារអ្នកស្រីបានធ្វើការងារឱ្យថៅកែមួយកន្លែង និងអស់រយៈពេល២ខែ ប៉ុន្តែថៅកែរូបនោះ មិនបានបើកប្រាក់ឈ្នួលឱ្យពួកគាត់ឡើយ។
អ្នកស្រីថែងថា ៖«មេខ្យល់យកមកឱ្យយើងរកការធ្វើខ្លួនឯង ពេលនោះយើងបានធ្វើការបានពីរខែជាងតែមិនបានលុយ លុយថៅកែមិនបើកឱ្យ មិនដឹងធ្វើយ៉ាងណា គ្នាបីនាក់បួននាក់បើគេបើកឱ្យបាន ៤ម៉ឺនបាតជាង តែដល់គេមិនបើកឱ្យនាំគ្នាគ្នាចេញធ្វើកន្លែងថ្មី»។
ស្រីលក្ខណ៍ បន្តថា ក្រោយការចំណាកស្រុកជួបការលំបាកខ្លាំងអ្នកស្រី និងគ្រួសារសម្រេចចិត្តនាំគ្នាមកធ្វើលិខិតឆ្លងដែន និងវីសារវិញ ដើម្បីងាយស្រួលដល់ការចំណាកស្រុកទៅរកការងារធ្វើនៅប្រទេសថៃ។ អ្នកស្រីថា នៅពេលពួកគាត់មានឯកសារស្របច្បាប់ គឺពួកគាត់ងាយស្រួលក្នុងការរស់នៅក្នុងប្រទេសថៃ ទទួលបានប្រាក់ឈ្នួលខ្ពស់ ថៅកែមិនហ៊ានបោក និងងាយចេញចូលថៃ–ខ្មែរ។
ពលរដ្ឋអ្នកសារព័ត៌មានបានព្យាយាមសុំការបញ្ជាក់ពីការិយាល័យច្រកចេញចូលតែមួយ និងការិយាល័យច្រកអន្តោប្រវេសន៍ទទួលបន្ទុករៀបចំលិខិតឆ្លងដែនប្រចាំនៅច្រកប៉ោយប៉ែតដែរ ប៉ុន្តែមន្ត្រីការិយាល័យមួយរូបមិនបានផ្តល់បទសម្ភាសន៍ជាមួយទេ ក្រោមហេតុផលគ្មានការអនុញ្ញាតពីថ្នាក់លើ។
មន្ត្រីអង្គការសង់ត្រាល់ប្រចាំខេត្តបន្ទាយមានជ័យលោក សៀប សីហា មានប្រសាសន៍ថា កត្តាដែលជំរុញឱ្យពលករចំណាកទៅធ្វើការងារនៅក្រៅប្រទេសទាំងខុសច្បាប់ដោយសារបញ្ហាជីវភាព។ យ៉ាងណា លោកថា នៅឆ្នាំ២០២៣នេះ លោកសង្កេតឃើញថា ចំនួនពលករដែលទៅធ្វើលិខិតឆ្លងដែនមានការកើនឡើង បើប្រៀបធៀបឆ្នាំមុន ប៉ុន្តែលោកមិនមានទិន្នន័យជាក់លាក់នោះឡើយ។
លោកបន្ថែមថា៖«សំណូមពរដល់ មន្រ្ដីការិយាល័យ រៀបចំលិខិតឆ្លងដែនត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ខ្ពស់ ដើម្បីសម្រួលដល់ពលករខ្មែរយើងដែលធ្វើការចំណាកស្រុក ចៀសវាងមានការយឺតយ៉ាវ ។ សង្គមស៊ីវិលបាន និងកំពុងតែដុតដៃដុតជើងក្នុងការផ្សព្វផ្សាយពីសារសំខាន់ពីការឆ្លងដែនដោយស្របច្បាប់ និងបញ្ហាប្រឈម នៃការធ្វើចំណាកស្រុកដោយខុសច្បាប់ និងបបានបណ្ដុះបណ្ដាលពលករ អំពីជំនាញផ្សេងៗ ដល់ពលករដែលពួកគាត់ទៅថៃហើយមកវិញ ដើម្បីឱ្យពួកគាត់មានជំនាញនោះមានការងារធ្វើកាត់បន្ថយការធ្វើចំណាកស្រុកគេទៀត»។
របាយការណ៍របស់អាជ្ញាធរខេត្តបន្ទាយមានជ័យកាលពីឆ្នាំ២០២២ បង្ហាញថា ពលរដ្ឋខ្មែររាប់ពាន់នាក់បានឆ្លងដែនក្នុង១ថ្ងៃៗ ដើម្បីទៅរកការងារធ្វើនៅក្នុងប្រទេសថៃ ក្រោយស្ថានភាពកូវីដ-១៩ ធូរស្រាល ប៉ុន្តែក្នុងនោះប្រមាណ៧០ភាគរយ គឺឆ្លងដែនដោយខុសច្បាប់៕
………………………………
អត្ថបទដោយក្រុមពលរដ្ឋអ្នកសារព័ត៌មាន