ប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួននៅឃុំរស្មើសាមគ្គី ស្រុកឱរ៉ាល់ ខេត្តកំពង់ស្ពឺ បានទាមទារទៅអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធឱ្យពន្លឿនការដោះស្រាយវិវាទដីធ្លីជាមួយក្រុមហ៊ុនស្ករអំពៅរបស់លោកឧកញ៉ា លី យ៉ុងផាត់ ខណៈម្លោះនេះបានអូសបន្លាយជាង១០ឆ្នាំមកហើយ។
ការទាមទាររបស់អ្នកភូមិនេះ ធ្វើឡើងក្នុងពិធីប្រារព្ធសិទ្ធិលំនៅឋានខួបលើកទី៣៨ ឃុំក្រាំងដីវ៉ាយ ស្រុកភ្នំស្រួច ខេត្តកំពង់ស្ពឺ កាលពីថ្ងៃទី៣ ខែឧសភា ឆាំ២០២៣នេះ។
អ្នកស្រី ហ៊ាន សុខហេង រស់នៅភូមិពាមរស់ ឃុំរស្មីសាមគ្គី ស្រុកឱរ៉ាល់ ប្រាប់ពលរដ្ឋអ្នកសារព័ត៌មានក្រោយចប់ពិធីប្រារព្ធសិទ្ធិលំនៅឋានថា អ្នកចូលរួមប្រារព្ធពិធីសិទ្ធិលំនៅឋាននោះ គឺដើម្បីបង្ហាញពីទុក្ខលំបាកក្រោយបាត់បង់ដីធ្លីដោយសារក្រុមហ៊ុនស្ករអំពៅរបស់លោក លី យ៉ុងផាត់ រំលោភយកអស់កាលពីជាង១០ឆ្នាំដោយមិនទាន់ផ្តល់ដំណោះស្រាយសមរម្យដល់ពួកគាត់នៅឡើយ។
ស្ត្រីវ័យ៣៧ឆ្នាំរូបនេះ អះអាងថា ប្រជាពលរដ្ឋ១៤៧គ្រួសារនៅឃុំរស្មីសាមគ្គី ត្រូវបានក្រុមហ៊ុនរំលោភយកដីធ្លីអស់តាំងពីឆ្នាំ២០១១ ក្រោយទទួលបានដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចសម្រាប់ដាំដំណាំអំពៅនៅទីនោះ ហើយមិនបានដោះស្រាយសំណងត្រឹមត្រូវតាមផ្លូវច្បាប់ជូនពលរដ្ឋឡើយ។
យ៉ាងណាអ្នកស្រី ហ៊ាន សុហេង មានការខកចិត្តចំពោះអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន ដោយមានសមត្ថកិច្ចឃុំ និងអាជ្ញាធរបានគំរាមកំហែង ដោយរំខាន និងហាមឃាត់មិនឱ្យពួកគាត់ ប្រារព្ធពិធីសិទ្ធិលំនៅឋាននេះឡើយ ក្រោយហេតុផលមិនបានសុំច្បាប់ ប៉ុន្តែក្រោយមានការសម្របសម្រួល គឺអ្នកភូមិបានជុំនះប្រារព្ធពិធីនេះបានរហូតចប់។
អ្នកស្រីបន្ថែមថា៖«ខាងសមត្ថកិច្ចភូមិឃុំគាត់ឃារឃាំងយើងអត់ចង់ឱ្យយើងជួបជុំគ្នាដោយថាអត់សណ្តាប់ធ្នាប់។ តែខ្ញុំចង់ឱ្យមានសិទ្ធិហ្នឹងព្រោះអីខ្ញុំជាប្រជាជនរងគ្រោះដីធ្លី។ ចឹងខ្ញុំចង់ទាមទារឱ្យមានដំណោះស្រាយដីធ្លី ហើយមួយទៀតពេលដែលខ្ញុំបាត់បង់ដីធ្លីជីវភាពគ្រួសារខ្ញុំលំបាក។ ទី១អត់មានស្រែចម្ការបង្កបង្កើនផល ក្នុង១ឆ្នាំៗទិញអង្ករគេហូប ជំពាក់ធនាគារ»។
លោក យីម អន់ រស់ភូមិពាមរស់ ឃុំរស្មីសាមគ្គី ស្រុកឱរ៉ាល់ និយាយថា ក្រោយជម្លោះដីធ្លីជាមួយក្រុមហ៊ុនស្ករអំពៅ គឺគ្រួសារលោកបានបាត់បង់ដីស្រែចំនួន៥ហិកតា។ លោកថា ក្រោយបាត់បង់ដីធ្លីគ្រួសារលោកគ្មានដីសម្រាប់បង្កបង្កើនផលឡើយ ដោយកូនៗបានចេញពីភូមិទៅធ្វើការសំណង់ ធ្វើជាកម្មកររោងចក្រកាត់ដេរ និងទៅស៊ីឈ្នួលផ្សេងៗទៀត។
បុរ័យ៤៥ឆ្នាំរូបនេះបន្តថា គ្រួសាររបស់លោកបានជួបបញ្ហាប្រឈមជីវភាពជាខ្លាំងដោយជំពាក់បំណុលធនាគារ និងកូនៗបង្ខំចិត្តឈប់រៀនជាដើម។
លោកបន្ថែមថា៖«ចុងក្រោយខ្ញុំសូមសំណោមពរដល់រដ្ឋាភិបាលដឹកនាំថ្មីហ្នឹងជួយដោះស្រាយវិវាទដីធ្លីដែលក្រុមហ៊ុនរំលោភយកដីធ្លីប្រជាជនហ្នឹងដោយដោះស្រាយឱ្យចប់ដើម្បីឱ្យប្រជាជនមានជីវភាពល្អប្រសើរឡើងវិញ»។
អ្នកស្រី វ៉ន់ ឡឹង រស់នៅភូមិពាមរស់ ឃុំរស្មីសាមគ្គី អះអាងថា គ្រួសារគាត់បានបាត់បង់ដីស្រែចំនួន៣ហិកតាក្រោយគម្រោងផ្តល់ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចរបស់រដ្ឋាភិបាលទៅឱ្យក្រុមហ៊ុនស្ករអំពៅរបស់លោក លី យ៉ុងផាត់។ អ្នកស្រីបន្តថា រយៈពេលជាង១០ឆ្នាំមកនេះ អ្នកភូមិបានដើរតវ៉ាជាបន្តបន្ទាប់នៅតាមស្ថាប័នរដ្ឋមួយចំនួន ដើម្បីសុំអន្តរាគមន៍ឱ្យជួយដោះស្រាយ ប៉ុន្តែរហូតពេលនេះពុំមានដំណោះស្រាយឡើយ។
ស្រី្តវ័យអាយុ៤០ឆ្នាំរូបនេះឱ្យដឹងថា អាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធមិនត្រឹមតែមិនដោះស្រាយនោះទេ ថែមទាំងចោទពលរដ្ឋដែលចេញតវ៉ាទាមទារសិទ្ធិដីធ្លីនោះថា ជាក្រុមប្រឆាំងថែមទៀត។
អ្នកស្រីបន្ថែមថា៖«គាត់[អាជ្ញាធរ]អត់ដោះស្រាយឱ្យយើងទេពេលយើងឡើងទៅតវ៉ា គាត់ថាយើងហ្នឹងពួកបក្សប្រឆាំង ហើយបើយើងមិនបាត់បង់ដីធ្លីទេ យើងមិនដើរតវ៉ាទេ។ យើងខ្វះខាត យើងអត់ដីធ្វើស្រែ។ រាល់ថ្ងៃអត់លុយ ជំពាក់គេអីចឹង យើងដើរខ្ញំុគេនៅក្រៅស្រុក»។
ពលរដ្ឋអ្នកសារព័ត៌មានមិនអាចសុំការឆ្លើយតបពីមេឃុំរស្មីសាមគ្គី លោក យឿម ភឿន និងអភិបាលខេត្តកណ្តាលលោក វ៉ី សំណាង បានទេពាក់ព័ន្ធករណីដីធ្លីនេះកាលពីថ្ងៃទី៣ ខែតុលា។
យ៉ាងណា ចំពោះរឿងដែលពលរដ្ឋចោទថា អាជ្ញាធរឃុំក្រាំងដីវ៉ាយ និងសមត្ថកិច្ចរារាំងពលរដ្ឋមិនឱ្យប្រារព្ធពិធីសិទ្ធិលំនៅឋាននោះ អធិការរងនគរបាលស្រុកភ្នំស្រួច លោក ឡែន សុខុម បញ្ជាក់ថា ពលរដ្ឋធ្វើពិធីនេះដោយមិនបានជូនដំណឹងឬសុំច្បាប់ពីអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន។
មន្ដ្រីសម្របសម្រួលគម្រោងធុរៈកិច្ច និងសិទ្ធិមនុស្ស នៃមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា លោក វណ្ណ សូផាត មានប្រសាសន៍ថា ការអំពាវនាវ ឬទាមទារឱ្យរបស់ប្រជាពលរដ្ឋឱ្យអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធដោះស្រាយរឿងដីធ្លីនេះ គឺជារឿងត្រឹមត្រូវ និងជាសិទ្ធិរបស់ពួកគេ។ លោកថា អាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធ ជាពិសេសរដ្ឋាភិបាលគួរតែដោះស្រាយបញ្ចប់វិវាទដីធ្លីនេះ ដើម្បីកុំឱ្យពលរដ្ឋបន្តរងទុក្ខលំបាកបន្ថែមទៀត។
ចំពោះអាជ្ញាធរដែលឱ្យពលរដ្ឋជូនដំណឹងឬសុំច្បាប់មុនធ្វើពិធីទីវាលំនៅឋាននោះ លោកថា ជារឹតត្បិតសិទិ្ធសេរីភាពប្រជាពលរដ្ឋដោយគ្មានហេតុផល ខណៈសិទ្ធិនេះត្រូវបានធានាដោយច្បាប់ជាតិ និងអន្តរជាតិ។
លោកបន្ថែមថា៖«អញ្ចឹងប្រសិនបើមានការរារាំងណាមួយអាហ្នឹងវាជាការរឹតបន្តឹងបិទសិទ្ធិសេរីភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋដែលផ្ទុយនឹងស្មារតីរបស់រដ្ឋធម្មនុញ្ញ ហើយអាហ្នឹងវាជាទង្វើមួយមិនអាចទទួលយកបានទេ ព្រោះពលរដ្ឋកើតមានត្រូវការក្នុងការនិយាយលើពីបញ្ហារបស់ខ្លួនដើម្បីឱ្យរដ្ឋដឹងឮ និងជួយដោះស្រាយ»។
តំណាងពលរដ្ឋឃុំរស្មីសាមគ្គី បានឱ្យដឹងថា ក្នុងឃុំនេះ មានប្រជាពលរដ្ឋចំនួន១៤៧គ្រួសារ ដែលមិនទាន់ទទួលបានសំណងសមរម្យ។ ក្នុងនោះមានភូមិចំនួន៣ គឺភូមិពាមរស់ ៦៦គ្រួសារ ភូមិពស់វែក ៣២គ្រួសារ និងភូមិដកពរ ៤៩គ្រួសារ ដែលមានដីស្រែចម្ការសរុបចំនួន ៤៨៣ហិកតា ត្រូវបានគ្រឿងចក្ររបស់ក្រុមហ៊ុន លោក លី យ៉ុងផាត់ ឈូសឆាយយកដីដាំអំពៅតាំងពីឆ្នាំ២០១១មក។
ធនាគារ ANZ មានមូលដ្ឋាននៅទីក្រុងមែប៊ន (Melbourne) ប្រទេសអូស្រា្តលី ដែលបានផ្តល់កម្ចី ៤០លានដុល្លារ ដល់ក្រុមហ៊ុន លោក លី យ៉ុងផាត់ ក្នុងឆ្នាំ២០១១ ធ្លាប់បានទទួលស្គាល់កំហុសរបស់ខ្លួន ករណីរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស ក្រោយពីមានការប្តឹងតវ៉ាពីប្រជាពលរដ្ឋ ជាច្រើនឆ្នាំកន្លងមកចំពោះក្រុមហ៊ុនស្ករអំពៅនេះ។ ធនាគារនេះបានចេញសងដោយយកថវិការចំណេញពីកម្ចីនេះ ផ្តល់ឱ្យពលរដ្ឋដែលបាត់បង់ដី តែយ៉ាងណាសំណងនោះនៅមិនបានពេញលេញគ្រប់គ្នានោះទេ៕
…………………………………………..
អត្ថបទដោយពលរដ្ឋអ្នកសារព័ត៌មានខេត្តកំពង់ស្ពឺ អ្នកស្រី មុំ សុភី
