នៅម៉ោង១១ព្រឹក នាដើមសប្តាហ៍នេះ កម្មករកម្មការិនីជាច្រើន បាននាំគ្នាដើរចេញពីរោងចក្រមួយក្នុងសង្កាត់ទឹកថ្លា ខណ្ឌសែនសុខ រាជធានីភ្នំពេញ ដោយអ្នកខ្លះបានដើរសំដៅទៅកាន់តូបលក់អាហារ និងខ្លះទៀតបានទៅបន្ទប់ជួលរបស់ពួកគេដែលនៅក្បែរនោះ ដើម្បីសម្រាកទទួលទានអាហារថ្ងៃត្រង់។
កំពុងទទួលបានបាយថ្ងៃត្រង់ជាមួយក្រុមការងារក្បែររោងចក្រ នូវកញ្ចប់បាយនិងម្ហូប ដែលមានតម្លៃ ៣ពាន់រៀល អ្នកស្រី ឈួន នឿន ជាកម្មការិនីធ្វើការនៅរោងចក្រកាត់ដេរ Trax Apparel ក្នុងសង្កាត់សែនសុខ ឱ្យដឹងថា ប្រាក់ឈ្នួលកម្មករក្នុងវិស័យវានភណ្ឌកាត់ដេរ បច្ចុប្បន្ន ទទួលបាន ២០៨ដុល្លារ ដែលមានការកើនឡើងជាងឆ្នាំមុន ៤ដុល្លារ។ អ្នកស្រីបន្តថា ត្បិតប្រាក់ឈ្នួលមានការកើនឡើងចំនួន ៤ដុល្លារ ប៉ុន្តែតម្លៃបន្ទប់ជួល និងទំនិញនៅលើទីផ្សារ ក៏មានការកើនឡើងស្ទើរគ្រប់មុខផងដែរ ដែលធ្វើអ្នកស្រីមិនអាចទប់ទល់នឹងការចំណាយប្រចាំថ្ងៃនោះទេ។
អ្នកស្រីថា៖ «ប្រាក់ខែពីមុននិងឥឡូវគ្មានខុសគ្នាអីប៉ុន្មានទេ បើទោះបីគ្រាន់បើជាងមុនបន្តិច តែឥវ៉ាន់ឡើងថ្លៃ ទំនិញឡើងថ្លៃ ឡើងថ្លៃទាំងអស់។ អ៊ីចឹងប្រាក់ខែប៉ុណ្ណឹង[២០៨ដុល្លា] ក៏វាអត់សមរម្យដែរ។ វាពិបាករស់ ហើយទំនិញឡើងថ្លៃគ្រប់កន្លែង»។
មានមាឌតូច សម្បុរស្រអែម អ្នកស្រី នឿន ឱ្យដឹងថា បច្ចុប្បន្ន អ្នកស្រីធ្វើការថែមម៉ោង ដោយទទួលបានប្រាក់ឈ្នួល ៣០០ដុល្លារក្នុងមួយខែ ហើយប្រាក់ឈ្នួលដែលរកបាននេះ អ្នកស្រីត្រូវចំណាយទៅលើថ្លៃម្ហូបអាហារប្រចាំថ្ងៃ ការចំណាយឱ្យកូនរៀន មើលថែម្តាយឈឺ និងបង់ធនាគារផងដែរ។
ស្ត្រីវ័យ ៤១ឆ្នាំរូបនេះ បានខ្ចីលុយពីធនាគារមួយចំនួន កាលពីអំឡុង២០១៩ មុនមានវិបត្តិកូវីដ-១៩ ដើម្បីសាងសង់ផ្ទះ ប៉ុន្តែខ្ចីមិនបានប៉ុន្មានខែផង កម្ពុជាក៏ជួបបញ្ហានៃការឆ្លងរាលដាលនៃជំងឺកូវីដ-១៩ រហូតដល់មានការបិទខ្ទប់តំបន់មួយចំនួន។ អ្នកស្រី នឿន បន្តថា អំឡុងពេលនោះដែរ ខាងរោងចក្រដែលគាត់ធ្លាប់ធ្វើការ បានបិទទ្វារ ខណៈកន្លែងការងារថ្មីមានប្រាក់ខែតិច ដែលធ្វើឱ្យប្រាក់ចំណូលរបស់គាត់ធ្លាក់ចុះខ្លាំង មិនអាចរកប្រាក់បង់សងត្រឡប់ទៅធនាគារបានទាន់ពេល រហូតដល់មានការពិន័យជាហូរហែរ ធ្វើឱ្យគាត់បន្តជំពាក់បំណុលមកដល់បច្ចុប្បន្ន។
អ្នកស្រីថ្លែងថា៖ «កូវីតធ្លាក់មក ខ្ញុំពិបាកតែម្តង ធ្លាក់ក្នុងអន្លង់បំណុល។ រោងចក្រចាស់ក៏បិទទ្វារ ដែលតម្រូវឱ្យខ្ញុំរកការងារថ្មីធ្វើបន្ទាន់ ហើយការងារកន្លែងថ្មីនេះដែរ ប្រាក់ខែតិច ការថែមម៉ោងក៏មិនសូវមាន»។
រដ្ឋាភិបាលបានផ្ដល់ប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរមាជូនកម្មកររោងចក្រចំនួន ២០៨ដុល្លារ ចាប់ពីខែមករា ឆ្នាំ២០២៥ ដែលកើនឡើង ៤ដុល្លារ បើធៀបនឹងឆ្នាំ២០២៤។
កម្មការិនីម្នាក់ទៀត ធ្វើការនៅរោងចក្រមួយក្នុងខេត្តកំពង់ស្ពឺ អ្នកស្រី សារិន ម៉ាឌី អាយុ៣៦ឆ្នាំ បានត្អូញត្អែរដែរពីបញ្ហាប្រាក់ឈ្នួលតិច ដែលធ្វើឱ្យគាត់មិនអាចទប់ទល់នឹងការចំណាយប្រចាំថ្ងៃបាន ស្របពេលដែលទំនិញនៅលើទីផ្សារក៏ឡើងថ្លៃ។
ស្ត្រីវ័យ ៣៦ឆ្នាំរូបនេះ ក៏បានឱ្យដឹងដែរថា បច្ចុប្បន្ន អ្នកស្រីក៏ជំពាក់បំណុលធនាគារដែរ ក្រោយពីស្វាមីរបស់អ្នកស្រីជួបគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍។ អ្នកស្រីបន្តថា ក្រៅពីខ្ចីបុលធនាគារហើយ អ្នកស្រីត្រូវខ្ចីលុយពីខាងឯកជនបន្ថែមទៀត ដើម្បីទប់ទល់នឹងការចំណាយ ព្រោះអ្នកស្រីត្រូវរ៉ាប់រងការចំណាយទាំងអស់ក្នុងគ្រួសារតែម្នាក់ឯង។
អ្នកស្រីថា៖ «ប្រាក់ខែមួយខែៗចាយអត់គ្រប់ទេ ចំណាយយើងបង់ទៅរដ្ឋផង ជំពាក់ឯកជនខ្លះ អីខ្លះផងអ៊ីចឹងចំណាយក្នុងមួយខែៗច្រើន ចាយមិនគ្រាន់។ ហើយណាមួយពីមុនប្តីធ្វើការ ជួយគ្នាខ្លះទៅវាអាចរត់រួច ហើយឥឡូវហ្នឹងប្តីគ្រោះថ្នាក់ គាត់មានធ្វើការឯណា ដើរអត់កើតរយៈពេល ៤ខែមកហើយ យើងអត់មានលុយគ្រប់គ្រាន់។ ខ្ញុំមិនដឹងថាទៅមុខយ៉ាងម៉េចទេ រឿងជំពាក់គេហ្នឹង តែឥឡូវនេះកំពុងតែពិបាកដោយសារយើងធ្លាប់តែធ្វើការពីរនាក់ដល់ធ្វើតែម្នាក់ឯង រត់អត់រួច»។
ករណីនេះ អ្នកស្រី សារិន ម៉ាឌី ស្នើដល់រដ្ឋាភិបាល និងរោងចក្រ ដំឡើងប្រាក់ឈ្នួលគោលបន្ថែមដល់កម្មករនិយោជិត ព្រោះប្រាក់ឈ្នួលបច្ចុប្បន្ននៅមានកម្រិតទាប ដែលធ្វើឱ្យកម្មករមិនអាចដោះស្រាយជីវភាព និងរស់នៅសមរម្យបាននៅឡើយ។
អ្នកស្រីថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំពឹងលើរោងចក្រហ្នឹងហើយរាល់ថ្ងៃ ព្រោះគ្មានការងារអ្វីផ្សេងក្រៅពីហ្នឹងទេ។ បើឡើងបាន ២៥០ដុល្លារ ទៅយើងអាចរត់រួច តែឥឡូវហ្នឹងយើងបានប្រាក់ខែតែ ២១០ដុល្លារ យើងរត់អត់រួចទេ។ ព្រោះឥឡូវទំនិញអ្វីក៏ថ្លៃ ប្រាក់ប៉ុណ្ណឹងចាយអត់គ្រប់ទេ ហើយយើងត្រូវការលុយទៅលិចកើត វារត់អត់រួចតែម្តងហ្នឹងណា។ យើងដឹងស្រាប់ហើយ កម្ចីឯកជនថ្លៃ ១០០ដុល្លារ ការប្រាក់ ២០ដុល្លារហើយហ្នឹង យើងរត់ម៉េចរួច បើយើងអត់ខ្ចីគេ មិនដឹងបានអីយកលុយមកប្រើប្រាស់ អ៊ីចឹងចេះតែខ្ចីគេតិចតួចៗរហូត»។
កម្មការិនីម្នាក់ទៀតដែលធ្វើការនៅរោងចក្រមួយក្នុងស្រុកមុខកំពូល ខេត្តកណ្តាល អ្នកស្រី ណុន សុខលាង បានឱ្យដឹងដែរថា ដោយសារតែជាប់បំណុលធនាគារ អ្នកស្រីត្រូវបង្ខំចិត្តធ្វើការប្រមាណជា១០ម៉ោង ក្នុងមួយថ្ងៃ ដើម្បីរកប្រាក់ចំណូលបន្ថែមលើប្រាក់ខែគោល។ អ្នកស្រីបន្តថា ក្រៅពីសងបំណុលធនាគារ អ្នកស្រីក៏ត្រូវចាយវាយត្បិតត្បៀត ព្រោះតែប្រាក់ឈ្នួលតិច តែការចំណាយច្រើន ក្នុងនោះអ្នកស្រីត្រូវចំណាយលើថ្លៃធ្វើដំណើរពីផ្ទះដែលនៅខេត្តកំពង់ចាម មកកាន់រោងចក្រដែលអ្នកស្រីធ្វើការនៅខេត្តកណ្តាល ការហូបចុកប្រចាំថ្ងៃ និងបង់សាលាសម្រាប់កូនតូច២នាក់ផងដែរ។
អ្នកស្រីនិយាយថា៖ «ខាងវិស័យកាត់ដេររោងចក្រហ្នឹង វាពិបាកខ្លាំង ប្រាក់ឈ្នួលវាតិច ធ្វើដំណើរអស់លុយច្រើន ជិះឡានទៅមក ៧ម៉ឺនរៀល ហើយធ្វើការមានប្រធានចិន ប្រធានខ្មែរគៀបសង្កត់កម្មករ ស្រែកឱ្យគាត់ដាក់ពីមុខពីក្រោយ[…]គ្នាធ្វើការទាំងភ័យខ្លាចដោយសារចិនសម្លក់ពីមុខពីក្រោយ»។
បច្ចុប្បន្ន អ្នកស្រី សុខលាង ជំពាក់បំណុលធនាគារចំនួន ២ម៉ឺនដុល្លារ ដែលគាត់បានខ្ចីកាលពីឆ្នាំ២០១៥ ហើយបំណុលនេះ មិនបានបូកបញ្ចូលទាំងបំណុលដែលគាត់បានខ្ចីពីភ្នាក់ងារកម្ចីក្រៅផ្លូវការ និងការចងការប្រាក់អ្នកស្គាល់គ្នានោះទេ។ បញ្ហាបំណុលនេះ ធ្វើឱ្យអ្នកស្រីបារម្ភពីការមិនអាចសងត្រឡប់ និងប្រឈមនឹងការរឹបអូសទ្រព្យបញ្ចាំរបស់អ្នកស្រីផងដែរ។
អ្នកស្រីថា៖ «មីងបារម្ភថាអស់ទឹកអស់ដី ខ្លាចរកលុយសងគេអត់បាន ខ្លាចគេរឹបអូសយកដី ធម្មតាបើយើងអត់មានលុយសង គេត្រូវការយកប្លង់ដីប្លង់អីយើងហើយ ហើយណាមួយកូននៅរៀនអត់ទាន់បានការងារធ្វើ ខ្ញុំគិតអ៊ីចឹង ខ្ញុំពិបាកចិត្តរាល់ថ្ងៃ»។
យោងតាមរបាយការណ៍របស់ការិយាល័យឥណទានកម្ពុជា ហៅកាត់ថា CBC ចេញផ្សាយកាលពីចុងខែមិនា ឆ្នាំ២០២៤ បានឱ្យដឹងថា គិតត្រឹមដំណាច់ឆ្នាំ២០២៣ ប្រជាជនកម្ពុជាដែលរស់នៅក្នុងស្ថានភាពជំពាក់បំណុលរបស់ស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុនានា គឺមានប្រមាណ ៥,០៤លាននាក់ នៅទូទាំងប្រទេស ដែលមានទំហំទឹកប្រាក់ ២៣២ ៣៩៣ ៣៩៤ លានរៀល ស្មើនឹងប្រមាណ ៥៧,៦ពាន់លានដុល្លារ។
វិស័យការងារ នៅតែជាវិស័យចម្បងបំផុតមួយរបស់ប្រទេសកម្ពុជា ដែលស្រូបយកកម្លាំងពលកម្មសរុបប្រមាណ ៩,២៣លាននាក់ ក្នុងនោះផ្នែកវាយនភណ្ឌកាត់ដេរ ផលិតស្បែកជើង និងផលិតផលធ្វើដំណើរនិងកាបូប មានកម្មករនិយោជិតបម្រើការងារសរុបប្រមាណ ៩២៥ ០០០នាក់។
យោងតាមសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមរបស់អង្គការសង្គមស៊ីវិល នៅក្នុងខួបលើកទី១១៤ នៃទិវានារីអន្តរជាតិ៨មីនា ឆ្នាំ២០២៥ ដែលមានស្រង់របាយការណ៍ស្តីពី «សម្ពាធក្រោមថ្នេរសាច់ក្រណាត់» ឱ្យដឹងថា កម្មករកាត់ដេរប្រមាណ ៩១ភាគរយ កំពុងជាប់បំណុល ក្នុងនោះ ៧០ភាគរយនៃកម្មករ មានការកើនឡើងបំណុល ចាប់តាំងពីការរាតត្បាតនៃជំងឺកូវីដ-១៩មក។ ប្រភពដដែលបន្តថា កម្មករជាស្ត្រី ត្រូវបានបង្ខំចិត្តខ្ចីបំណុល ដែលមានអត្រាការប្រាក់ខ្ពស់ ដែលធ្វើឱ្យពួកគេធ្លាក់ខ្លួនកាន់តែជ្រៅនៅក្នុងអន្ទាក់បំណុល។
ជាងនេះទៀត ក្រុមហ៊ុនម៉ាកយីហោ និងក្រុមហ៊ុនផ្គត់ផ្គង់ ពុំបានបើកប្រាក់ឈ្នួល និងនៅជំពាក់អត្ថប្រយោជន៍នានារបស់កម្មករកាត់ដេរ ចាប់តាំងពីអំឡុងពេលនៃការរាត្បាតជំងឺកូវីដ-១៩ ដែលនាំឱ្យកម្មករជាច្រើនពាន់គ្រួសារ ធ្លាក់ខ្លួនក្នុងបំណុល និងមានអារម្មរណ៍តានតឹងក្នុងការរកប្រាក់សងបំណុល។
អ្នកស្រី យ៉ាង សុភ័ណ្ឌ ប្រធានសហព័ន្ធសហជីពកម្ពុជា ហៅកាត់ថា CATU មានប្រសាសន៍ថា កម្មកររោងចក្រកាត់ដេរបច្ចុប្បន្ន ភាគច្រើនលើសលប់ធ្វើការជាង ១០ម៉ោង ក្នុងមួយថ្ងៃ និងធ្វើការថែមម៉ោងនៅថ្ងៃបុណ្យជាតិ អន្តរជាតិ ដើម្បីអាចទ្រទ្រង់នឹងការចំណាយរបស់ជាប្រចាំ ខណៈតម្លៃទំនិញលើទីផ្សារមានតម្លៃខ្ពស់។
អ្នកស្រីបន្តថា ទោះបីជារដ្ឋាភិបាលបានតំឡើងប្រាក់ខែកម្មករជារៀងរាល់ឆ្នាំក្ដី តែប្រាក់ទាំងនោះនៅតែមិនអាចបំពេញតម្រូវការក្នុងការរស់នៅរបស់កម្មករឱ្យបានសមរម្យនោះទេ ជាហេតុធ្វើឱ្យកម្មករស្ទើរតែទាំងអស់បាននឹងកំពុងជាប់បំណុល។
អ្នកស្រីថា៖ «យើងអាចនិយាយបានថា ៩០ភាគរយ ដែលគាត់ជំពាក់បំណុលគេ។ អ៊ីចឹងវាធ្វើឲ្យគ្រួសារពួកគេកាន់តែដុនដាបទៅ ហើយកន្លងមកយើងឃើញមានស្ថានភាពកូវីត ស្ថានភាពអីហូហែរ អ៊ីចឹងវាធ្វើឱ្យពួកគាត់អាចថាកាន់តែពិបាកទៅៗ ហើយបច្ចុប្បន្នអ្នកខ្លះមួយចំនួន ត្រូវបានគេរឹបអូសយកដីស្រែដីអីផ្សេងៗក៏មានដែរ។ អ្នកខ្លះមួយចំនួនក៏ធ្លាប់មានផ្ទះនៅអីផ្សេងៗ គាត់រហូតដល់អត់មានផ្ទះនៅ អ៊ីចឹងទៅធ្លាក់ខ្លួនទៅជួលផ្ទះគេក៏មានដែរ នេះជាស្ថានភាពសមាជិករបស់ខ្ញុំ ដែលខ្ញុំជួបប្រទះផ្ទាល់ខ្លួនឯង»។
ប្រធានសហព័ន្ធសហជីពកម្ពុជារូបនេះ ប្រមើរមើលថា ស្ថានភាពរបស់កម្មករកម្មការិនីរោងចក្រនៅថ្ងៃខាងមុខ អាចនឹងធ្លាក់លង់ខ្លួនកាន់តែជ្រៅនៅក្នុងបំណុល និងអាចប្រឈមនឹងការបាត់បង់ដីធ្លី និងផ្ទះសំបែងដែលជាទ្រព្យបញ្ចាំដើម្បីបានកម្ចី ខណៈបញ្ហាបំណុលនេះ ក៏នឹងធ្វើឱ្យកូនៗរបស់ពួកគេប្រឈមនឹងការបោះបង់ចោលការសិក្សា ហិង្សាក្នុងគ្រួសារ និងការធ្វើចំណាកស្រុកទៅប្រទេសជិតខាង ដើម្បីរកការងារធ្វើជាដើម។
អ្នកស្រី យ៉ាង សុភ័ណ្ឌ ស្នើរដ្ឋាភិបាលមើលប្រទេសជិតខាង ដូចជា ប្រទេសថៃជាដើម ពាក់ព័ន្ធនឹងគោលនយោបាយផ្អាកបំណុលក្នុងអំឡុងពេលវិបត្តជំងឺកូវីដ-១៩ ខណៈអ្នកស្រីថា គោលនយោបាយរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានៅពេលនោះ គ្មានប្រសិទ្ធិភាពសម្រាប់រយៈពេលវែងនោះទេ។
អ្នកស្រីថា៖ «ខ្ញុំគិតថា កន្លងមកធ្លាប់ចេញគោលនយោបាយក្នុងអំឡុងពេលកូវីដហើយ ប៉ុន្តែគោលនយោបាយហ្នឹងអត់អាចរួមចំណែកដោះស្រាយបញ្ហាជូនគាត់បានទេ ព្រោះគោលនយោបាយហ្នឹងគ្រាន់តែរួមចំណែកក្នុងការជួយគាត់លក្ខណៈបណ្តោះអាសន្ន ប៉ុន្តែខ្ញុំគិតថាជាការបង្កើនបន្ទុកដល់គាត់វិញ ហេតុអី? ព្រោះថាបំណុលក៏នៅតែបំណុល វាទៅជាគាត់បង់ការប្រាក់ឱ្យគេកើនឆ្នាំទៀត»។
អ្នកស្រីបន្ថែមថា រដ្ឋាភិបាលក៏គួរតែអនុវត្តរបបនិកម្មភាពការងារដែលរដ្ឋត្រូវធានារាប់រងលុយមួយផ្នែក ដើម្បីជួយដល់កម្មករក្នុងកំឡុងពេលដែលគាត់អត់មានការងារធ្វើ។ អ្នកស្រីក៏ស្នើដល់កម្មករឱ្យរៀបចំផែនការចំណូលចំណាយមួយច្បាស់លាស់ ដោយត្រូវសន្សំប្រាក់មួយចំនួន ទោះចំណូលតិចក៏ដោយ ដើម្បីជៀសវាងធ្លាក់ខ្លួននៅក្នុងបំណុល។
ក្នុងទិវាពលកម្មអន្តរជាតិ កាលពីថ្ងៃទី០១ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៥ ក្រុមអង្គការ សមាគម សហជីព និងសហគមន៍ចំនួន៦២ ក៏បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួម ដោយលើកឡើងថា វិស័យវាយនភណ្ឌកាត់ដេរ ផលិតស្បែកជើង និងផលិតផលធ្វើដំណើរ និងកាបូប គឺជាវិស័យតែមួយគត់ដែលមានការកំណត់ប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរមា តែយ៉ាងណាក្តី ប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរមាក្នុងវិស័យនេះ នៅមានកម្រិតទាបមិនឆ្លើយតបទៅនឹងការកើនឡើងយ៉ាងឆាប់រហ័សនៃតម្លៃទំនិញនៅលើទីផ្សារឡើយ។
ប្រភពដដែលបន្តថា ប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរមាដែលបានដំឡើងត្រឹមតែ ២០៨ដុល្លារក្នុងមួយខែ ក្នុងឆ្នាំ២០២៥ នៅមានគម្លាតខ្លាំងជាមួយនឹងរបាយការណ៍របស់សម្ព័ន្ធប្រាក់ឈ្នួលអាស៊ី ដែលបង្ហាញថា ប្រាក់ឈ្នួលសម្រាប់ជីវភាពសមរម្យនៅកម្ពុជា គឺប្រមាណ ៦៤៤.១២ដុល្លារអាមេរិកឬស្មើប្រមាណ ២.៦៤១.៨៩០,៨៦ រៀល។
ដើម្បីនាំមកនូវវិបុលភាពសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសជាតិ និងសុខមាលភាពរបស់កម្មករនិយោជិត និងប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលទាំងនោះ បានស្នើដល់រាជរដ្ឋាភិបាល ពិចារណា និងដោះស្រាយនូវសំណូមពរ និងតម្រូវការជាអាទិភាពមួយចំនួន ក្នុងនោះក៏មាន ការស្នើឱ្យធ្វើកំណែទម្រង់រចនាសម្ព័ន្ធប្រាក់ឈ្នួល និងពង្រីការកំណត់ប្រាក់ឈ្នួលគោលនៅក្នុងវិស័យវាយនភណ្ឌ និងវិស័យផ្សេងៗ រួមទាំងជំរុញការសិក្សាពីសេចក្តីត្រូវការផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គម ដើម្បីកំណត់ប្រាក់ឈ្នួលសមរម្យថ្នាក់ជាតិមួយ។
ក្រៅពីនោះ ពួកគេក៏ស្នើឱ្យមានការសម្របសម្រួលកិច្ចចរចារវាងកម្មករ សហជីព និងនិយោជក ឬក្រុមហ៊ុនម៉ាកយីហោក្នុងការដោះស្រាយករណីកេងបន្លំប្រាក់ឈ្នួល និងការមិនផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍ផ្សេងៗ តាមច្បាប់ ក្នុងអំឡុងពេលនៃការរាតត្បាតជំងឺកូវីដ-១៩ ដោយធានាថាកម្មករនឹងទទួលបានប្រាក់ឈ្នួល និងអត្ថប្រយោជន៍ដែលពុំទទួលបាន ជាពិសេសករណីរោងចក្របញ្ឈប់ប្រតិបត្តិការ។
ចំណែក លោក អំ សំអាត នាយកទទួលបន្ទុកកិច្ចការទូទៅនៃអង្គការសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ សង្កេតឃើញថា ទោះបីកន្លងទៅ រាជរដ្ឋាភិបាល តាមរយ:ធនាគារជាតិកម្ពុជា បានចេញគោលការណ៍ និងស្នើសុំទៅគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ និងធនាគារជួយសម្រួល និងអនុគ្រោះដល់អ្នកខ្ចីក៏ដោយ ប៉ុន្តែក្រុមគ្រួសារកម្មករខ្លះ នៅតែធ្លាក់ក្នុងបំណុលវ័ណ្ឌកដដែល។
លោកបន្តថា៖ «បញ្ហាបំណុល អាចនឹងក្លាយជាបំណុលវ័ណ្ឌកបន្ថែមទៀតសម្រាប់កម្មករ និងក្រុមគ្រួសាររបស់ពួកគេ ប្រសិនបើគ្រួសារពឹងលើតែកម្លាំងពលកម្មរបស់កម្មករ ដែលជាសមាជិកគ្រួសារក្នុងការរកចំណូល[…] ប្រសិនបើសេដ្ឋកិច្ចគ្រួសាររបស់កម្មករ នៅតែមានភាពប្រឈម និងភាពមិនច្បាស់លាស់អំពីការតម្លើងពន្ធរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ដូច្នេះភាពប្រឈមសេដ្ឋកិច្ចគ្រួសាររបស់កម្មករខ្លះ នៅតែអាចកើតមានឡើង»។
បើតាម លោក អំ សំអាត រាជរដ្ឋាភិបាល គួរគិតគូជួយសម្រួលបន្ថែមទៀត លើបំណុលកម្ចីមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ដើម្បីឱ្យកម្មករនិយោជិតអាចដោះស្រាយបាន និងមានលទ្ធភាពសងត្រឡប់ ជាពិសេសពិនិត្យមើលលើការដំឡើងប្រាក់ខែគោលរបស់កម្មករ នៅឆ្នាំក្រោយ ដើម្បីឱ្យកម្មករអាចមានជីវភាពរស់នៅសមរម្យ។
លោកថ្លែងថា៖ «ប្រាក់ខែគោលរបស់កម្មករ យើងឃើញថា រាជរដ្ឋាភិបាលមានការដំឡើងជារៀងរាល់ឆ្នាំ ប៉ុន្តែកម្រិតនៃការដំឡើងគឺតិចតួច ដែលមិនទាន់ឆ្លើយតបទៅហ្នឹងការចង់បានរបស់កម្មករ ដែលត្រូវចំណាយប្រចាំថ្ងៃ និងប្រចាំខែ។ ដូច្នេះកម្មករបានធ្វើការការថែមម៉ោង ដើម្បីទទួលបានប្រាក់បន្ថែមម៉ោង ។ ម្យ៉ាងវិញទៀតកម្មករ និងក្រុមគ្រួសាររបស់ពួកគេបានជំពាក់បំណុលមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ដែលត្រូវបង់សងត្រលប់វិញ ហើយបំណុលខ្លះក្លាយជាបំណុលវ័ណ្ឌក ដោយពួកគាត់ជំពាក់ច្រើនស្ថាប័ន និងឯកជន ។ ក្រុមគ្រួសារកម្មករខ្លះបានលក់ដីធ្លី ផ្ទះសម្បែង និងទ្រព្យសម្បត្តិ ដើម្បីសងបំណុល»។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការងារ និងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ លោក ស៊ុន មេសា មានប្រសាសន៍ថា កន្លងមក រាជរដ្ឋាភិបាលតែងតែគិតគូ និងលើកកម្ពស់ជីវភាពរស់នៅរបស់កម្មករនិយោជិត តាមរយៈការដំឡើងប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរិមាផ្នែកវាយភណ្ឌ ជារៀងរាល់ឆ្នាំ បើទោះបីបច្ចុប្បន្នសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក រងផលអវិជ្ជមានក៏ដោយ។ លោកបន្តថា ប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរិមារបស់កម្មករនិយោជិត បានកើនពី ៤០ដុល្លារក្នុងមួយខែ កាលពីឆ្នាំ១៩៩៧ ដល់ ២០៨ដុល្លារក្នុងមួយខែ នៅឆ្នាំ២០២៥នេះ និងមានប្រាក់អត្ថប្រយោជន៍ផ្សេងៗទៀត ដែលកម្មករនិយោជិតអាចរកប្រាក់ចំណូលបានពីចន្លោះ ២២៥ដុល្លារ ទៅដល់ ២៣៦ដុល្លារក្នុងមួយខែ។
លោកថ្លែងថា៖ «បើប្រៀបធៀបប្រាក់ចំណូលនៅកម្ពុជាបច្ចុប្បន្ន ជាមួយបណ្តាប្រទេសផ្សេងៗទៀត កម្ពុជាយើងមានអាត្រាប្រាក់ចំណូលខ្ពស់ជាងប្រទេសស្រីលង្កា ឡាវ ឥណ្ឌា បង់ក្លាដេស និងវៀតណាមជាដើម។ លើសពីនេះទៅទៀត រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានពង្រីកវិសាលភាព ប.ស.ស ដល់បុគ្គលស្វ័យនិយោជន៍ និងអ្នកក្នុងបន្ទុកប.ស.ស។ ជាពិសេសមានការផ្លាស់ប្តូរធ្វើដំណើរជាបណ្តើរៗនិងលទ្ធភាពផ្សេងៗទៀតដើម្បីកាត់បន្ថយបន្ទុកចំណាយរបស់បងប្អូនកម្មករនិយោជិត»។
ត្រឡប់ទៅរកកម្មការិនី ឈួន នឿន វិញ អ្នកស្រីបានទទូចដល់រដ្ឋាភិបាល និងខាងរោងចក្រដំឡើងប្រាក់ឈ្នួលគោលដល់កម្មករឱ្យបានសមរម្យជាងនេះ និងបញ្ចុះពន្ធលើការនាំចូល ដូចជា ចំណីអាហារ និងផលិតផលប្រើប្រាស់ផ្សេងទៀតគ្រប់សារពើ ដើម្បីឱ្យកម្មករអាចមានជីវភាពរស់នៅសមរម្យ និងដោះបំណុលបាន។
អ្នកស្រីថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំមានតែលើកម្រាមដៃដប់ឱ្យរដ្ឋាភិបាលជួយបញ្ចុះពន្ធ ព្រោះតែពន្ធឡើងអ៊ីចឹង ទំនិញអីក៏ថ្លៃតាមហ្នឹងដែរ។ បើស្លាប់ ស្លាប់តែពួកខ្ញុំកម្មករហ្នឹងឯង មានតែអ្នកក្រហ្នឹង។ ខ្ញុំចង់ឱ្យទំនិញចុះថោកបានកម្មកររស់ស្រួលបន្តិច បើមិនអ៊ីចឹងកម្មករនៅតែជាកម្មករហ្នឹង។ ថាកាលកូវីតទៅពិបាក តែឥឡូវនេះវាពិបាកដូចកូវីតដែរ ទំនិញអីក៏ថ្លៃ ប្រាក់ខែបើកមកក៏តិច។ ពួកខ្ញុំរាល់ថ្ងៃហូបក៏មិនសូវដិតដល់ដែរ ហូបត្បិតត្បៀត ហើយបើកាលណាយើងហូបច្រើន យើងគ្មានលុយបង់ធនាគារ អត់មានលុយឱ្យកូនរៀន»៕
អត្ថបទដោយ៖ ណឺ មិនា និង ហុង សេរីហ្វុង
